“Laat ons aub een klein beetje ongelukkig leren zijn”
Door: Nancy Verstegen
DE GROOTSTE KUNST IS OM JEZELF TE BLIJVEN, IN EEN WERELD DIE JOU CONSTANT WIL VERANDEREN!
Mij werd onlangs oprecht gevraagd hoe het met me ging. Ik kon niets anders zeggen dan dat het al een hele tijd helemaal niet goed met me ging en erger nog, dat ik last had van depressieve gevoelens. Dat ik niet goed wist hoe ik me staande kon houden en ook dat ik me schaamde dat dit gevoel van depressie er was. Want zeg nu zelf, waarom klagen terwijl het me aan niets ontbreekt. Ik oog tenslotte voor heel veel mensen heel stabiel, gelukkig en succesvol. Ik besefte me dat ik nog altijd bezig ben met te voldoen aan de verwachtingen van de samenleving, de organisaties waar ik voor werk, de mensen om me heen en de normen die me door de jaren heen zowel door hen als door mezelf zijn opgelegd. Dat leverde zoveel onrust, onzekerheid, eenzaamheid, angst en boosheid op dat ik werkelijk even de weg kwijt was en me daardoor zowel emotioneel als rationeel labiel voelde.
Een maand later werd ik door een vriend geattendeerd op een prachtig interview met Dirk de Wachter, Belgische psychiater en schrijver. Deze vriend herkende zich uiteraard ook in dit interview, anders had hij het me niet laten zien. De Wachter gaf uitleg over zijn boek ‘borderline times’ in het programma ‘de Kruitfabriek” waar ook Goedele Liekens sprak. Toen ik dát interview zag, voelde ik ineens zo’n erkenning en bevrijding. Sterker nog, de Wachter zegt dat de maatschappij zich momenteel op deze laag bevindt en geeft aan hoe wij individuen ons hiertoe verhouden. Nou, zo dus!
Het probleem echter is dat de maatschappij zich voordoet als Geluksmaatschappij. “Alles moet fantastisch zijn”, zegt de Wachter “en we doen ons voorkomen dat we allen gelukkig zijn”. Kijk alleen al naar de wereld van sociale media. Een schijnidentiteit waarachter angst en eenzaamheid schuil gaan. Jezelf slecht voelen mag tegenwoordig niet meer. Boosheid onderdruk je. Verdriet slik je in en bij angst moet je jezelf niet zo aanstellen. We zijn alleen of we voelen ons alleen. Hij noemt het “de borderline maatschappij” omdat hij als psychiater de kenmerken van borderline, een persoonlijkheidsstoornis binnen de psychiatrie, zo herkent in de samenleving. Pittige uitspraak, doch in vele gevallen misschien wel meer dan waar. Vooral onder de jongeren.
Daarnaast zegt de Wachter dat we lijden aan keuzestress. Alles is mogelijk en er is zoveel keus dat we geen richting meer kennen. We leven het leven van de samenleving en komen er langzaam achter hoe afgezonderd we ons voelen, hoe alleen we zijn en hoe overvloed een einde maakt aan waar het werkelijk om gaat in het leven. We geven persoonlijk leiderschap uit handen aan een wereld die denkt dat het maakbaar is, omdat we bang zijn er anders niet meer bij te horen. We dreigen eenzaam te worden en gaan twijfelen aan onze eigen identiteit en hebben moeite met de zingeving van het bestaan als het misgaat. Zucht! Ja, zo word je wel depressief toch? Het ergste van dit alles is dat de maatschappij het ontkend en zich juist richt op nog sneller, succesvoller, beter en meer.
‘ Toen ik dát interview zag, voelde ik ineens zo’n erkenning en bevrijding’.
Het dualisme krijgt steeds meer de overhand, zoals in de film Jerry Maguire met Tom Cruise heel duidelijk wordt uitvergroot. Daarin is er of een winner of een looser, je bent of rijk of arm en geld is de belangrijkste drijfveer geworden. Vreemde snuiters zijn we ook. De tijd dat geld een ruilmiddel was is meer dan achterhaalt. Helaas is geld het doel op zich geworden, alleen worden we daar echt vrolijker van? We hebben toch geen zin meer om de zakken te vullen van stockholders, als dat het enige is wat nog telt. Nee, wat we nodig hebben is inspirerend leiderschap, waarde gedreven, mens- en ambitie gericht. Dan komt de rest vanzelf.
En wil jij daar verandering in? Begin dan eerst eens bij jezelf. Door tijd te maken en stil te staan bij de waarheid van je gedachten, wat jouw gevoel je ingeeft en of jouw handelen echt ik gericht is en ecologisch verantwoord. Door andere wegen te bewandelen zonder weg te gaan van de realiteit. Door het hebben van een doel, een richting, flexibel en alert en het hiervoor nemen van tijd. Zo vind je altijd de weg, omdat elk pad ergens naar toe leidt.
Dat is persoonlijk leiderschap. En je soms ongelukkig voelen op dit pad naar persoonlijke ontwikkeling is heel gezond, omdat bergen bestaan bij de gratie van dalen.